Os gwnaethoch gymryd cyllid car cyn mis Ionawr 2021, gallech fod yn gymwys i gael iawndal. Mae'r FCA yn ymchwilio i drefniadau comisiwn dewisol (DCAs) a gafodd eu cynnwys mewn llawer o gytundebau cyllid car. Dyma sut i ddarganfod a ydych chi'n gymwys i gael iawndal a beth i'w wneud nesaf.
Mae DCAs bellach wedi eu gwahardd – gallai iawndal fod yn ddyledus i chi
Ym mis Ionawr 2021, gwaharddodd yr Awdurdod Ymddygiad Ariannol (FCA) DCAs mewn cytundebau cyllid modur. Roedd DCAs yn fath cudd o gomisiwn a oedd yn caniatáu i werthwyr a broceriaid gynyddu'r comisiwn a enillwyd ganddynt trwy godi mwy ar gwsmeriaid.
Ym mis Ionawr 2024, dechreuodd yr FCA ymchwiliad i benderfynu a ddylid talu iawndal i gwsmeriaid yr effeithir arnynt. Mae'r FCA yn bwriadu cwblhau hyn erbyn mis Mai 2025.
Ochr yn ochr â hyn, bydd achos y Goruchaf Lys sydd ar y gweill yn penderfynu a allai pob comisiwn cudd - nid dim ond DCAs - mewn cyllid ceir fod wedi bod yn anghyfreithlon. Gallai hyn olygu bod mwy o iawndal yn ddyledus i gwsmeriaid - dysgwch fwy am hyn yn ein canllaw Cwynion am gomisiynau cudd mewn cyllid ceir.
Pwy all hawlio iawndal?
Gallai iawndal fod yn ddyledus i chi os:
gymeroch chi gyllid modur cyn 28 Ionawr 2021 (gan gynnwys ceir, faniau, cerbydau gwersylla a beiciau modur)
roedd eich cytundeb naill ai'n Bryniant ar Gytundeb Personol (PCP) neu Hurbwrcasu (HP)
prynwyd eich cerbyd at ddefnydd personol
roedd eich cytundeb yn cynnwys DCA.
Sut ydw i'n gwybod a yw fy nghytundeb yn cynnwys DCA?
Os yw'n bosibl, dylech edrych drwy eich gwaith papur cyllid car i weld a oedd eich cytundeb yn cynnwys DCA. Os nad ydych yn siŵr, gallwch ofyn i'ch benthyciwr.
Os na fydd eich benthyciwr yn dweud wrthych, gallwch gwyno o hyd. Eich benthyciwr fydd yn gyfrifol am ymchwilio i weld a oedd eich cytundeb yn cynnwys DCA.
Mae rhai cwmnïau wedi honni nad oedden nhw erioed wedi defnyddio DCAs. Gallwch weld rhestr o gwmnïau nad ydynt yn defnyddio DCAsYn agor mewn ffenestr newydd ar MoneySavingExpert.
Defnyddio templed llythyr cwyn am ddim
Os ydych chi'n ystyried cwyno, mae'n syniad da defnyddio llythyr templed am ddim fel nad oes angen i chi dalu cwmni rheoli hawliadau.
Gellir defnyddio'r llythyr templed am ddim sydd ar gaelYn agor mewn ffenestr newydd ar MoneySavingExpert i gwyno a gwirio a gawsoch gyllid gyda DCA.
Faint fyddwn i wedi'i ordalu pe bai gan fy nghyllid DCA?
Er mwyn amcangyfrif faint wnaeth cwsmeriaid ordalu, edrychodd yr FCA ar gytundeb cyllid nodweddiadol o £10,000. Yn yr enghraifft, byddai DCA wedi costio tua £1,100 yn fwy i'r cwsmer mewn taliadau llog yn gyffredinol.
Felly mae'n bosib eich bod wedi gordalu cymaint â miloedd - ond dyw hi ddim yn sicr y bydd yr FCA yn gorchymyn i gwmnïau dalu'r swm llawn yn ôl.
Beth os nad oedd fy nghytundeb yn cynnwys DCA?
Efallai y byddwch yn dal i allu cael iawndal, ond mae'n dibynnu ar ganlyniad dyfarniad y Goruchaf Lys ar wahân am bob math o gomisiynau cudd. Gallai'r dyfarniad hwn fod mor hwyr â gwanwyn 2025.
Edrychwch ar ein canllaw Cwynion am gomisiynau cudd mewn cyllid ceir i weld a allech chi wneud cwyn o hyd.
Sut i wneud cwyn
Pam ddylech chi osgoi defnyddio cwmni rheoli hawliadau
Efallai eich bod wedi gweld hysbysebion ar gyfer cwmnïau sy'n gallu cwyno ar eich rhan. Mae'r cwmnïau hyn fel arfer yn cymryd canran fawr o unrhyw iawndal - hyd at 30%.
Os yw'n bosibl, gwnewch y gŵyn eich hun fel bod unrhyw iawndal yn mynd yn syth i chi. Gallwch ddefnyddio templed cwyn am ddim i helpu.
Gall edrych yn frawychus ond mae'n broses syml a allai arbed cannoedd o bunnoedd i chi. Ni fydd cwmni rheoli hawliadau yn gyflymach nac yn gwneud unrhyw beth na allwch ei wneud eich hun.
Cam 1: Cwyno i'ch benthyciwr
Casglwch unrhyw wybodaeth am gyllid eich car. Yna gwnewch gŵyn i'ch benthyciwr, yn ysgrifenedig yn ddelfrydol.
Bydd angen i chi gwyno wrth y cwmni yr oeddech yn ei dalu bob mis. Os nad ydych yn siŵr pwy ydyw, gallwch wirio'ch adroddiad credyd (os oedd y cytundeb yn weithredol yn ystod y chwe blynedd diwethaf) neu hen gyfriflenni banc os oes gennych rai.
Dywedwch wrth y benthyciwr eich bod yn meddwl eich bod wedi gordalu a chynnwys cymaint o wybodaeth ag sydd gennych. Mae templedi am ddim y gallwch eu defnyddio i gwyno:
Cam 2: Aros am ymateb
Dylech gael ymateb gan y benthyciwr i gadarnhau ei fod wedi derbyn eich cwyn o fewn ychydig wythnosau. Os na fyddwch yn clywed unrhyw beth, cysylltwch â'r cwmni eto i weld a ydynt wedi’i gael.
Yn ddelfrydol, bydd eich benthyciwr wedyn yn ymateb i roi gwybod i chi a oedd gennych chi DCA. Fodd bynnag, mae'r FCA wedi rhoi mwy o amser i gwmnïau ymateb i gwynion, felly efallai na fyddwch yn clywed yn ôl am gyfnod.
Mae'r hyn a wnewch nesaf yn dibynnu ar yr ymateb a gewch:
Os oedd gan eich cytundeb DCA, does dim angen i chi wneud unrhyw beth mwy am y tro – pan fydd yr FCA yn penderfynu ar iawndal, dylai eich benthyciwr brosesu hyn ar eich rhan.
Os nad oedd gan eich cytundeb DCA, efallai y byddwch yn dal i allu cwyno am gomisiwn heb ei ddatgelu – edrychwch ar ein canllaw ar gwyno am gomisiwn cyllid ceir.
Os nad yw'ch benthyciwr yn rhoi unrhyw ymateb pellach i chi, peidiwch â phoeni. Cyn belled â bod eich cwyn wedi'i chydnabod, os bydd yr FCA yn penderfynu bod iawndal yn ddyledus i chi, dylai hyn gael ei brosesu gan eich benthyciwr.
Gallwch gael gwybodaeth gam wrth gam ynghylch pryd y gallwch ddisgwyl ymateb drwy ddefnyddio teclyn cwyno cyllid car yr FCAYn agor mewn ffenestr newydd
Cam tri: Cyfeiriwch eich cwyn i'r ombwdsmon os oes angen i chi wneud hynny
Os na fyddwch yn cael unrhyw ymateb o gwbl, neu os ydych yn anghytuno ag ymateb y darparwr benthyciadau ynghylch DCA, gallwch fynd â'ch cwyn at Wasanaeth yr Ombwdsmon Ariannol (FOS) am ddimYn agor mewn ffenestr newydd
Beth fydd yn digwydd nesaf?
Unwaith y bydd eich cwyn wedi'i chofnodi (naill ai gan eich benthyciwr neu'r FOS), ni fydd angen i chi wneud unrhyw beth arall am y tro.
Mae'r hyn sy'n digwydd nesaf yn dibynnu ar ymchwiliad yr FCA i DCAs. Maent yn debygol o roi'r wybodaeth ddiweddaraf ym mis Mai 2025, ond nid oes sicrwydd y byddant wedi penderfynu ar iawndal erbyn hynny.
Efallai y bydd yr FCA yn gosod terfyn amser ar pryd y gellir cyflwyno cwynion - felly mae'n syniad da gwneud cwyn cyn bo hir.
Pa mor hir sydd gan fenthycwyr i ymateb i gwynion?
Mae'r FCA wedi ymestyn yr amser sydd gan fenthycwyr i ymateb i gwynion.
Os gwnaethoch gwyno cyn 17 Tachwedd 2023 - dylech fod wedi derbyn ymateb o fewn wyth wythnos i gyflwyno'ch cwyn. Os na chawsoch ymateb yn ystod y cyfnod hwnnw, gallwch fynd â'ch cwyn at Wasanaeth yr Ombwdsmon Ariannol
Os gwnaethoch gwyno rhwng 17 Tachwedd 2023 a 10 Ionawr 2024 - mae'r amserlen arferol o wyth wythnos wedi'i oedi tan 4 Rhagfyr 2025. Mae hyn yn golygu bod gan eich benthyciwr tan o leiaf y dyddiad hwnnw i ymateb.
Os gwnaethoch gwyno (neu'n bwriadu cwyno) ar ôl 10 Ionawr 2024 - mae gan eich benthyciwr tan 30 Ionawr 2026 i ymateb i'ch cwyn.
Dylai eich benthyciwr gadarnhau ei fod wedi derbyn eich cwyn, a gallech gael ymateb cyn y dyddiad cau.
Os ydych yn anghytuno â'r ymateb i'ch cwyn
Os caiff eich cwyn ei gwrthod gan y darparwr benthyciadau neu os ydych yn anfodlon â'r ymateb, mae gennych yr opsiwn o fynd â'ch cwyn at Wasanaeth yr Ombwdsmon Ariannol (FOS) am ddimYn agor mewn ffenestr newydd
Mae pa mor hir sydd gennych i fynd â'ch cwyn i'r FOS yn dibynnu ar bryd y gwnaethoch gwyno'n wreiddiol:
Os gwnaethoch gwyno cyn 17 Tachwedd 2023 - bydd angen i chi gwyno i FOS erbyn y dyddiad a roddwyd yn yr ymateb terfynol a gawsoch. Os na chawsoch ymateb terfynol, gallwch barhau i fynd â'ch cwyn i FOS.
Os gwnaethoch gwyno ar neu ar ôl 17 Tachwedd 2023 – bydd angen i chi gwyno naill ai erbyn 29 Gorffennaf 2026 neu 15 mis ar ôl derbyn eich ymateb terfynol, pa un bynnag sydd hwyraf.