Yswiriant car – beth rydych angen ei wybod

Mae yswiriant car yn rhoi amddiffyniad ariannol i chi mewn achos o ddamwain. O leiaf, bydd yn talu am unrhyw ddifrod neu niwed y gallech ei achosi i eraill, ond gallwch ddewis yswiriant sy’n cynnwys mwy o warchodaeth

Os ydych chi'n berchen ar gerbyd mewn cyflwr addas i’w yrru ar y ffordd, mae angen o leiaf lefel sylfaenol o yswiriant, sef yswiriant trydydd parti, hyd yn oed os nad ydych chi'n ei yrru.

Yr unig eithriad yw os ydych wedi cofrestru eich cerbyd yn swyddogol fel un oddi ar y ffordd drwy Hysbysiad Oddi-ar-y-ffordd Statudol (SORN)

Gall cosbau am yrru heb yswiriant gynnwys dirwy ac o leiaf chwe phwynt ar eich trwydded, hyd at gael eich anghymhwyso rhag gyrru. Bydd yr heddlu hefyd yn atafaelu eich car os cewch eich dal. I gael eich car yn ôl, bydd angen i chi ddarparu tystiolaeth o yswiriant a thalu ffioedd storio

Mae tair lefel o yswiriant car:

• cynhwysfawr
• trydydd parti
• trydydd parti, tân a lladrad.

Dyma’r lefel uchaf o yswiriant modur sydd ar gael. Mae’n cynnwys chi, eich car, ac unrhyw un arall sy’n rhan o ddamwain. Mae’n cynnwys yr holl yswiriant sydd mewn polisi trydydd parti tân a lladrad, ond mae hefyd yn eich diogelu chi fel gyrrwr ac yn talu am unrhyw ddifrod i’ch car. Os ydych yn cael eich canfod yn gyfrifol am y ddamwain, bydd angen i chi dalu’r gormodedd y cytunwyd arno pan brynoch eich polisi.

Mae hefyd yn cynnwys iawndal am driniaeth feddygol ac am ddifrod damweiniol i’ch car. Gallwch ddewis ychwanegu yswiriant ar gyfer costau cyfreithiol.

Gallwch wneud cais am:

• atgyweiriadau ar ôl damwain
• difrod damweiniol
• fandaliaeth – er enghraifft petai rhywun yn crafu’ch car yn fwriadol.

Efallai y bydd yswiriant cynhwysfawr yn golygu eich bod yn gallu gyrru ceir pobl eraill yn gyfreithlon, os oes gennych eu caniatâd.

Fodd bynnag, fel arfer dim ond yswiriant trydydd parti fydd ar gael i chi. Mae hyn yn golygu na fyddwch wedi’ch diogelu os byddwch chi’n achosi difrod i’r car rydych yn ei yrru. Os mai’r gyrrwr arall sydd ar fai, gallwch hawlio gan eu hyswiriant nhw. Gwiriwch fanylion eich polisi yn ofalus – mae pob un yn wahanol.

Mae'n bwysig nodi, er ei fod yn cynnig y gorchudd mwyaf, nid yswiriant cynhwysfawr yw'r drutaf o reidrwydd.

Dyma'r lleiafswm y gallwch ei gael yn gyfreithiol.

Mae'n eich cwmpasu am gostau anaf neu ddifrod rydych yn ei achosi i bobl eraill neu eu heiddo. Ond nid yw'n rhoi unrhyw amddiffyniad i chi os yw'ch car eich hun wedi'i ddifrodi neu wedi ei ddwyn.

Nid yw’r ffaith mai dyma’r lefel isaf o yswiriant sydd ar gael, yn golygu mai dyma’r opsiwn rhataf. Yn dibynnu ar eich hanes hawliadau a ble rydych chi’n byw, gallai fod yn ddrutach na pholisïau sy’n cynnig mwy o ddiogelwch. 

Felly gallai fod yn addas yn bennaf ar gyfer pobl sy'n ei chael hi'n anodd cael yswiriant cynhwysfawr fforddiadwy.

Efallai y bydd yswiriant trydydd parti yn opsiwn i chi os:

• nad oes gennych fonws dim hawliadau
• rydych yn byw mewn ardal sy’n cael ei hystyried yn un â risg uchel o ran troseddu
• mae’r dyfynbrisiau ar gyfer mathau eraill o yswiriant yn llawer drutach.

Yn yr un modd ag yswiriant trydydd parti, mae hyn yn cwmpasu pobl eraill ond nid yw'n eich amddiffyn os yw'ch car eich hun wedi'i ddifrodi.

Yr hyn sy'n wahanol yw ei fod yn cynnwys atgyweiriadau neu amnewid os yw'ch car yn cael ei ddwyn neu ei ddifrodi gan dân.

Unwaith eto, nid yw o reidrwydd yn rhatach na gorchudd cynhwysfawr - cymharwch brisiau bob amser.

Dyma’r gostyngiad y mae yswirwyr yn ei gynnig pan nad ydych yn hawlio ar eich polisi. Mae’r gostyngiad yn cynyddu bob blwyddyn nad ydych yn gwneud hawliad. Gall fod yn hael hefyd – mae’r gostyngiad fel arfer yn amrywio o tua 30% ar ôl blwyddyn i 65% neu fwy ar ôl pum mlynedd. Ond os byddwch yn cael damwain ac yn hawlio amdani, byddwch fel arfer yn colli gwerth dwy flynedd o fonws dim hawliadau.

Os bydd gennych fwy nag un ddamwain mewn blwyddyn, efallai y byddwch yn colli’ch bonws dim-hawliadau yn llwyr. Cyn gwneud hawliad, dylech ystyried a yw’n werth chweil ar ôl talu’r gormodedd. Mewn achosion o fandaliaeth lle nad yw’n glir pwy achosodd y difrod i’ch car, efallai y bydd yn rhatach i chi dalu am y gwaith atgyweirio eich hun.

Ni fydd rhai hawliadau, fel trwsiadau sgriniau gwynt, yn effeithio ar eich bonws dim hawliadau, ond dylech wirio telerau ac amodau eich polisi i weld a yw hynny'n berthnasol.

Hyd yn oed os nad ydych yn hawlio yn erbyn eich yswiriwr, bydd angen i chi ddatgan unrhyw ddamweiniau neu ddifrod pan fyddwch chi'n adnewyddu’ch polisi. Os na wnewch hynny, gall y taliad ar gyfer hawliadau yn y dyfodol gael ei leihau neu ei wrthod yn llwyr.

Gallwch ddiogelu’ch bonws dim hawliadau drwy dalu am ychwanegiad o’r enw ‘diogelwch gostyngiad dim-hawliadau’. Mae hyn yn golygu y gallwch wneud hawliadau heb iddo effeithio ar eich bonws.

Fel arfer, cewch wneud un hawliad mewn un flwyddyn, neu ddau hawliad mewn tair blynedd, heb golli’ch bonws dim-hawliadau. Fodd bynnag, nid yw hyn yn eich diogelu rhag cynnydd yn eich premiymau yswiriant

Mae hwn yn swm sefydlog y mae'n rhaid i chi ei dalu os gwnewch gais. Bydd y swm yn amrywio, yn dibynnu ar y math o gais.

Yr yswiriwr sy'n penderfynu ar lefel orfodol y gormodedd. Ond gallwch hefyd gynyddu'r gormodedd gwirfoddol i leihau cost eich premiwm.

Darganfyddwch fwy am sut mae tâl ychwanegol yn effeithio ar eich taliad yn ein blog

Mae ei gwneud mor anodd â phosibl i rywun ddwyn eich car yn lleihau'r risg ac, yn y broses, mae'n debygol o ostwng cost yswiriant hefyd. Gallwch wneud eich car yn ddiogel trwy:

• gosod larwm neu beiriant atal symud cymeradwy
• parcio mewn garej dan glo dros nos
• defnyddio dyfeisiau diogelwch a gymeradwywyd gan Thatcham.
• gosod traciwr cymeradwy.

Mae pob car yn cael ei ddyrannu i grwp yswiriant penodol. Mae hyn yn seiliedig ar ffactorau fel cost, faint o amser mae'n ei gymryd i atgyweirio, perfformiad a nodweddion diogelwch. Po isaf yw'r grŵp y mae ynddo, yr isaf yw'r premiymau.

Po isaf yw eich milltiroedd blynyddol, po isaf y gall eich premiwm fod. Ond nid yw hyn yn wir bob tro. Felly peidiwch ag amcangyfrif eich milltiroedd yn rhy isel, gan y gall eich yswiriwr ddewis rhoi taliad is i chi pan fyddwch yn hawlio os byddant yn darganfod eich bod yn gyrru llawer mwy nag a ddywedasoch wrthynt. 

Bydd rhai yswirwyr yn rhoi gostyngiad i chi os ydych wedi dilyn cwrs Pass Plus neu gwrs gyrru uwch.

Os ydych yn yrrwr gofalus, efallai y byddech yn elwa o gael polisi sy’n defnyddio telemateg - technoleg ‘blwch du’ - i asesu ansawdd eich gyrru.

Byddwch yn ymwybodol y bydd unrhyw geisiadau yswiriant neu bwyntiau ar eich trwydded yn cynyddu eich premiwm.

Gall ychwanegu ail yrrwr risg isel ostwng y premiwm - hyd yn oed os nad ydynt yn defnyddio'r cerbyd lawer. I'r gwrthwyneb, bydd ychwanegu gyrrwr ifanc sydd newydd gymhwyso yn cynyddu'r premiwm.

Ond peidiwch â mentro annilysu eich hawliadau drwy ddweud wrth eich yswiriwr mai rhywun arall yw’r prif yrrwr os nad ydynt.

Weithiau bydd yswirwyr yn codi llog os ydych yn talu drwy randaliadau misol. Os gallwch fforddio talu ymlaen llaw, byddwch yn arbed arian dros y flwyddyn. Fel arfer, mae’n rhatach prynu eich yswiriant 3–4 wythnos cyn i’ch polisi ddechrau. Gosodwch nodyn atgoffa yn eich calendr i ddechrau chwilio bryd hynny. Os nad oes angen yswiriant arnoch am flwyddyn lawn, gallech roi cynnig ar yswiriant talu wrth yrru, ond gall hynny fod yn ddrutach yn y tymor hir.

Gwiriwch pa yswiriant sydd gennych chi o dan gynhyrchion ariannol eraill. Er enghraifft, mae rhai pecynnau cyfrif cyfredol yn cynnwys gorchudd os yw car yn torri lawr.

Weithiau efallai y bydd eich yswiriwr neu frocer yn ceisio gwerthu ychwanegion i chi, fel costau treuliau cyfreithiol. Efallai y gallwch gael y cynhyrchion hyn yn rhatach yn rhywle arall, neu efallai na fydd eu hangen arnoch o gwbl.

Ar y llaw arall, os nad oes gennych ddigon o ddiogelwch, gallai gostio mwy i chi os bydd angen i chi wneud hawliad. 

Os yw gorchudd torri i lawr wedi'i gynnwys yn eich yswiriant car, gwiriwch y pris a lefel y gorchudd. Efallai y byddwch yn dod o hyd i well gorchudd am yr un pris neu lai mewn man arall. 

Rydych yn ennill bonws dim hawliadau am bob blwyddyn rydych yn gyrru heb wneud cais ar eich yswiriant.

Os mai dim ond gyrrwr a enwir ydych chi ac nid deiliad y polisi, fel arfer ni fyddwch yn cronni bonws dim hawliadau.

Os nad ydych wedi gwneud cais am bum mlynedd neu fwy, gallai fod yn werth talu premiwm ychwanegol i amddiffyn eich bonws dim hawliadau.

Trwy ychwanegu gormodedd gwirfoddol at eich gormodedd gorfodol, gallwch ostwng eich premiwm.

Byddwch yn ymwybodol y cewch lai yn ôl os gwnewch gais - ar ôl tynnu gormodedd gwirfoddol a gorfodol. Felly mae angen i chi allu ei fforddio. Mae yswirwyr yn aml yn gofyn i chi dalu eich tâl ychwanegol ymlaen llaw pan fyddwch chi'n gwneud hawliad lle rydych chi ar fai, felly mae angen i chi allu fforddio hynny.

Cymerwch ychydig o amser i ymchwilio i'r farchnad a chymharu dyfynbrisiau - a dylid eich gwobrwyo â bargen well, gallai hyn olygu prisiau rhatach, neu fwy o yswiriant am eich arian.

Mae hyn yn arbennig o berthnasol i:

• gyrwyr iau
• pobl dros 70 oed
• unrhyw yrwyr eraill y gallai yswirwyr ystyried i fod yn risg uwch.

Bydd eich darparwr yn cysylltu dair neu bedair wythnos cyn y dyddiad adnewyddu, gan roi cyfle i chi benderfynu a ydych am gadw ato neu ddod o hyd i opsiwn rhatach.

Gall safleoedd cymharu fod yn lle gwych i gael llawer o ddyfynbrisiau gan wahanol yswirwyr.

Ond ceisiwch ddefnyddio o leiaf dau safle gwahanol, gan nad ydynt bob amser yn defnyddio'r un meini prawf neu'n cwmpasu'r un darparwyr.

Cofiwch, nid rhataf yw'r peth gorau o reidrwydd. Sicrhewch y gorchudd cywir neu ni fydd eich polisi'n talu pan fyddwch ei angen.

Cymharwch bolisïau yswiriant carYn agor mewn ffenestr newydd ar wefan Defaqto.

Nid safleoedd cymharu bob amser yw'r ffordd orau o ddod o hyd i'r fargen rataf neu'r yswiriant mwyaf addas. Os ydych chi'n cael trafferth cael yswiriant trwy safleoedd cymharu efallai y byddant yn lle gwell i edrych.

Gall broceriaid yswiriant eich helpu i gael yr yswiriant gorau ar gyfer eich amgylchiadau, yn enwedig pe gallech gael eich ystyried yn risg uwch.

I ddod o hyd i frocer ewch i'r wefan BIBAYn agor mewn ffenestr newydd

Mae rhai pethau fel arfer yn dod gydag yswiriant car cynhwysfawr - ond nid bob amser. Efallai y byddant yn bwysig i chi, felly gwiriwch brint mân eich polisi yn ofalus.

Er enghraifft, gwiriwch am unrhyw daliadau tâl ychwanegol a allai fod yn berthnasol a lefel yr yswiriant sydd gennych ar waith ar:  

• stereo ceir, uchelseinydd neu sat-nav
• eiddo personol sydd yn y car
• adfer cerbydau neu gludo wedi damweiniau
• difrod i’r ffenestr flaen, a cholli neu ddwyn allweddi.

Cwestiynau eraill i'w gofyn:

• A fydd gwarant y byddaf yn cael car cwrteisi? Efallai y byddwch chi'n ei gael dim ond os ydych yn defnyddio atgyweiriwr cymeradwy. Gwiriwch pa mor hir y gallwch gadw'r car - mae rhai yswirwyr yn cyfyngu'r gorchudd hwn i rhwng 14 a 21 diwrnod.
• Oes rhaid i mi ddefnyddio atgyweiriwr penodol? Efallai y bydd eich gorchudd yn cael ei effeithio os na ddefnyddiwch atgyweiriwr cymeradwy. Er enghraifft, mae rhai yswirwyr yn cyfyngu'r gorchudd ffenestr blaen os na ddefnyddiwch yr atgyweiriwr cymeradwy.
• A allaf ychwanegu gyrwyr a enwir? Mae'r rhain yn bobl ychwanegol sy'n gallu gyrru'r car o dan yr un polisi, priod neu blentyn efallai.
• A oes polisi aml-gar ar gael? Os ydych yn byw mewn cartref gyda mwy nag un cerbyd, bydd y mwyafrif o yswirwyr yn caniatáu i chi eu hyswirio i gyd o dan un polisi, gyda gostyngiadau ar gyfer pob car yn cael eu hychwanegu.

Mae angen i chi roi'r manylion diweddaraf cywir i'ch cwmni yswiriant amdanoch chi a'ch car. Gallai methu â gwneud hyn arwain i’ch polisi fod yn annilys - ac felly dim talu allan ar unrhyw gais. Hefyd, gallai fod yn anoddach ac yn ddrytach cael yswiriant yn y dyfodol.

Gwnewch yn siŵr eich bod yn dweud wrth eich yswiriwr os ydych yn:

• newid cyfeiriad
• defnyddio'ch cerbyd ar gyfer busnes
• cael pwyntiau wedi’u ychwanegu at eich trwydded
• newid eich galwedigaeth neu'ch masnach
• addasu eich car - er enghraifft, rydych yn gosod olwynion aloi
• cael damwain neu wedi gwneud cais o'r blaen
• newid eich system larwm neu ddiogelwch arall, neu'r man lle rydych yn parcio'ch car.

Gallwch ofyn i'ch yswiriwr ganslo eich polisi ar unrhyw adeg, ond mae rhai pethau i fod yn ymwybodol ohonynt:

• byddwch yn parhau i fod angen yswiriant dilys os ydych am gadw'ch car ar y ffordd
• ni fyddwch yn ennill bonws dim gwneud ceisiadau am flwyddyn gyfredol os byddwch yn canslo hanner ffordd drwy’r flwyddyn
• fel arfer, bydd yn rhaid i chi dalu ffi canslo, oni bai ei fod yn amser adnewyddu.

Os ydych wedi talu ymlaen llaw ac nad ydych wedi gwneud cais, byddwch yn derbyn ad-daliad am y misoedd sy'n weddill – minws unrhyw ffioedd canslo.