Cyllid ceir wedi’i gamwerthu – pwy fydd yn cael iawndal a sut y bydd yn cael ei dalu?

• Mae'r FCA yn ymgynghori ar gynllun iawndal i filiynau y camwerthwyd cyllid ceir iddynt.
• Mae tua 14 miliwn o gytundebau cyllid ceir rhwng 6 Ebrill 2007 ac 1 Tachwedd 2024 yn debygol o fod yn gymwys i gael iawndal.
• Mae'n debyg y byddwch yn cael taliad yn gyflymach os ydych eisoes wedi cwyno neu os ydych yn cwyno nawrYn agor mewn ffenestr newydd, cyn i'r cynllun ddechrau.
• Mae'n debyg y byddwch yn gymwys i gael iawndal os oedd gan eich cytundeb drefniant comisiwn dewisol (DCA), comisiwn annheg o uchel neu rwymiad cytundebol na chawsoch wybod amdano.
• Mae'n debygol y bydd taliadau'n dechrau yng nghanol 2026 fan bellaf.
• Nid oes angen i chi ddefnyddio cwmni rheoli hawliadau na chwmni cyfreithiol i gael eich arian.
• Byddwch yn wyliadwrus o sgamwyr gan fod rhai twyllwyr yn defnyddio'r newyddion am gyllid ceir sydd wedi'i gamwerthu i gael arian neu fanylion pobl.
• Dysgwch fwy am gwyno os oedd gan eich cytundeb DCA, a chwyno os oedd gan eich cytundeb gomisiwn heb ei ddatgelu.

O dan gynllun arfaethedig yr FCA, byddwch chi'n gymwys i gael iawndal os yw'ch cytundeb cyllid modur:

• yn cynnwys trefniant comisiwn dewisol (DCA)
• wedi cael comisiwn annheg o uchel neu
• wedi cael rhwymiad cytundebol - trefniant rhwng y benthyciwr a'r brocer, gan roi hawliau unigryw iddynt ddarparu credyd.

Dim ond un o'r rhain sydd angen i'ch cytundeb fod wedi'i effeithio i fod yn gymwys i gael iawndal. Mae hefyd angen iddo fod wedi'i gytuno rhwng 6 Ebrill 2007 ac 1 Tachwedd 2024.

Bydd cytundebau Prynu Contract Personol (PCP) a Hurbwrcas (HP) yn gymwys. Os gwnaethoch chi brydlesu car trwy Logi Contract Personol (PCH), ni chewch iawndal trwy'r cynllun hwn.

Os oedd gan eich cytundeb DCA na chawsoch chi wybod yn iawn amdano, mae'n debygol iawn y bydd iawndal yn ddyledus i chi. Byddwch chi'n gymwys cyn belled â:

• eich bod chi wedi cymryd cyllid modur (gan gynnwys ceir, faniau, cerbydau gwersylla a beiciau modur) rhwng 6 Ebrill 2007 a 28 Ionawr 2021 - y dyddiad y gwaharddwyd DCAs
• bod eich cytundeb naill ai'n Brynu Contract Personol (PCP) neu'n Hurbwrcas (HP)
• bod eich cerbyd wedi'i brynu at ddefnydd personol.

Roedd DCAs yn fath cudd o gomisiwn a oedd yn caniatáu i werthwyr a broceriaid gynyddu'r comisiwn a enillwyd ganddynt drwy godi mwy ar gwsmeriaid.

Roedd y trefniant yn golygu y gallai brocer osod cyfradd llog uwch ar gytundeb, sy'n golygu y byddent yn ennill mwy mewn comisiwn.

Cafodd DCAs eu gwahardd ym mis Ionawr 2021. Felly, ni fydd unrhyw gytundebau cyllido ceir a wnaed ers hynny yn cynnwys DCA.

Y ffordd orau o ddarganfod hynny yw i wirio gwaith papur eich cyllid car, os oes gennych chi ef o hyd. Os nad yw hyn yn bosibl, gallwch ofyn i'ch benthyciwr.

Hyd yn oed os na fydd eich benthyciwr yn dweud wrthych, bydd angen iddynt dalu iawndal i chi o hyd os oedd eich cytundeb yn cynnwys DCA.

Mae rhai cwmnïau wedi honni nad ydynt erioed wedi defnyddio DCAs. Gallwch weld rhestr o gwmnïau nad ydynt yn defnyddio DCAsYn agor mewn ffenestr newydd

Mae'r FCA wedi darparu canllawiau ar sut y byddant yn penderfynu a dalwyd comisiwn annheg o uchel. Byddwch yn gymwys i gael iawndal os oedd eich cytundeb yn cynnwys comisiwn a oedd yn:

• 35% o gyfanswm cost y credyd, a
• 10% o gyfanswm y benthyciad.

Fodd bynnag, ni fydd llawer o gytundebau wedi gwneud y ffigurau hyn yn glir. Gallwch naill ai;

• gysylltu â'ch gwerthwr cyllid ceir i ofyn a godwyd comisiwn annheg o uchel arnoch (a chyflwynwch gŵyn os cafwyd), neu
• aros i'r cynllun iawndal ddechrau, gan y bydd benthycwyr yn cysylltu â chwsmeriaid yr effeithiwyd arnynt yn gofyn iddynt a ydynt yn dymuno optio i mewn i'w cytundeb gael ei adolygu.

Cafodd rhai cytundebau cyllid modur eu camwerthu oherwydd bod rhwymiad cytundebol yn bodoli. Mae hyn yn golygu bod gan y gwerthwr gytundeb â benthyciwr i gynnig eu hopsiwn cyllido i chi yn unig yn hytrach na chwilio'r farchnad am fargen well.

Os na chawsoch wybod am hyn, byddwch yn gymwys i gael iawndal. I ddarganfod a yw hyn yn berthnasol i chi, gallwch naill ai:

• gysylltu â'ch gwerthwr cyllid ceir i ofyn a oedd gan eich cytundeb rwymiad cytundebol (a chyflwyno cwyn os oedd), neu
• aros i'r cynllun iawndal ddechrau, gan y bydd benthycwyr yn cysylltu â chwsmeriaid yr effeithiwyd arnynt yn gofyn iddynt a ydynt yn dymuno optio i mewn i'w cytundeb gael ei adolygu.

Ar hyn o bryd mae'r FCA yn ymgynghori ar y cynllun iawndal arfaethedig. Maen nhw'n disgwyl i'r cynllun ddechrau yn gynnar yn 2026.

Unwaith y bydd y cynllun yn dechrau, bydd eich benthyciwr yn eich gwahodd i ymuno â'r cynllun o fewn:

• tri mis os ydych chi eisoes wedi cwyno, neu
• chwe mis os nad ydych chi wedi cwyno.

Unwaith y byddwch chi wedi ymuno â'r cynllun:

• bydd eich benthyciwr yn cadarnhau a oes iawndal yn ddyledus i chi, ynghyd â faint y byddwch chi'n ei gael, o fewn tri mis
• byddwch chi'n cael y swm sy'n ddyledus i chi o fewn y 28 diwrnod nesaf.

Mae'n bosibl na fydd gan rai benthycwyr fanylion cyswllt ar gyfer cwsmeriaid yr effeithir arnynt. Yn yr achos hwn, bydd angen i chi gysylltu â nhw a cheisio gwneud hawliad.

Bydd gennych chi flwyddyn o'r adeg y bydd y cynllun yn dechrau i gysylltu â'ch benthyciwr. Felly, os nad ydych chi'n siŵr a oes gan eich benthyciwr eich manylion, mae'n syniad da cysylltu â nhw a chyflwyno cwyn.

Canllawiau'r FCA yw y dylai unrhyw un sy'n pryderu na chawsant wybod manylion allweddol am eu cytundeb cyllid modur gwyno i'w benthyciwr nawr, os nad ydynt eisoes wedi gwneud hynny.

Bydd cwsmeriaid sydd wedi cyflwyno cwyn cyn i'r cynllun ddechrau yn cael iawndal yn gyflymach.

Mae defnyddio templed am ddim i gyflwyno cwyn yn golygu y gallwch osgoi cwmnïau rheoli hawliadau a sicrhau eich bod yn cael yr holl arian sy'n ddyledus i chi. Gallwch lawrlwytho templed llythyr cwyn am ddimYn agor mewn ffenestr newydd o wefan yr FCA. 

Os nad ydych yn siŵr pwy ddarparodd eich cytundeb cyllid car, gallwch:

• wirio datganiadau banc blaenorol
• cysylltu â'r gwerthwr lle cawsoch y car.

Os oedd eich cytundeb yn weithredol yn ystod y chwe blynedd diwethaf, gallwch hefyd wirio'ch adroddiad credyd. Efallai y bydd eich darparwr wedi'i restru yno.

Mae iawndal cyllid ceir yn stori newyddion fawr - yn anffodus, mae hyn yn golygu bod twyllwyr yn cysylltu â phobl i gynnig iawndal iddynt fel ffordd o'u twyllo i roi eu gwybodaeth bersonol i ffwrdd.

Byddwch yn ofalus iawn o unrhyw alwadau, negeseuon neu e-byst annisgwyl a gewch sy'n honni eu bod gan gwmnïau cyllid ceir neu'r llywodraeth. Gallent esgus bod angen i chi nodi eich manylion banc, gwybodaeth bersonol neu rifau cerdyn credyd i dderbyn iawndal - ac yna defnyddio hyn i ddwyn eich arian neu hunaniaeth.

Nid yw'r FCA wedi gorffen ymgynghori ar ei gynllun iawndal eto, felly nid yw unrhyw un sy'n ceisio casglu eich manylion fel y gallant eich talu yn ddilys. Am y tro, gallwch anwybyddu a rhoi gwybod am unrhyw negeseuon o'r math hwn yn ddiogel.

Dysgwch fwy am yr hyn i fod yn wyliadwrus amdano yn ein canllaw Ydw i'n cael fy sgamio? Sut i wybod a ydych wedi cael eich targedu.

Os ydych chi’n poeni y gallai rhywun fod wedi dwyn eich gwybodaeth bersonol neu hunaniaeth, darllenwch ein blogbost A allai rhywun fod wedi dwyn eich hunaniaeth?

Bydd yr FCA yn cyhoeddi gwybodaeth am ei ymgynghoriad a beth y mae’n ei olygu i gwsmeriaid.  Gweler y wybodaeth ddiweddaraf gan yr FCA am gwynion cyllid ceirYn agor mewn ffenestr newydd, neu ffoniwch nhw ar  0800 111 6768Yn agor mewn ffenestr newydd.