Diogelu eich hun rhag dylanwadwyr ariannol anghyfreithlon

Mae Finfluencers yn bersonoliaethau cyfryngau cymdeithasol, fel arfer ar TikTok ac Instagram, sy’n rhannu ‘mewnwelediadau’ am arian gyda’u dilynwyr. Maen nhw’n fwyfwy poblogaidd, gyda 36% o oedolion yn defnyddio’r cyfryngau cymdeithasol i gael gwybodaeth a chyngor ariannol.

Mae llawer o’r crewyr hyn yn wych yn yr hyn y maen nhw’n ei wneud, gan gynnig cymysgedd o adloniant, dangos eu bywyd bob dydd i chi, i gyd wrth esbonio cysyniadau a chynnig awgrymiadau ar gyllid personol. Ond mae yna nifer cynyddol sy’n gweithredu’n anghyfreithlon - hyrwyddo cynhyrchion ariannol heb gael eu hawdurdodi i wneud hynny. Mae rhai yn gwneud hyn i’ch twyllo’n fwriadol – eraill oherwydd nad ydyn nhw’n ymwybodol o’r rheolau. Ond mae’r ddau fath yn gwneud rhywbeth anghyfreithlon.

Os ydych chi’n rhoi eich arian wnaethoch ennill drwy weithio’n galed i mewn i fuddsoddiadau risg uchel neu sgamiau a hyrwyddwyd gan ddylanwadwyr ariannol anghyfreithlon, rydych chi’n rhoi eich arian mewn perygl difrifol. Efallai y bydd y dylanwadwyr yn edrych yn broffesiynol ac yn argyhoeddiadol, ond gallai dilyn eu cyngor olygu eich bod chi’n colli rhywfaint - neu hyd yn oed y cyfan - o’ch arian. Efallai eich bod hyd yn oed wedi dilyn crëwr am gyfnod ac yn eu hoffi, ond os ydyn nhw’n rhoi cyngor ariannol ac nad ydynt yn gymwys i wneud hynny, mae’n dal i fod yn anghyfreithlon ac efallai y byddwch chi’n cael eich twyllo.

Felly mae’r rheoleiddiwr, yr Awdurdod Ymddygiad Ariannol (FCA) yn delio’n llym â’r dylanwadwyr ariannol anghyfreithlon hyn. Ar hyn o bryd mae grŵp o sêr realiti proffil uchel yn aros am brawf ac o bosib yn wynebu carchar am hyrwyddo cynlluniau buddsoddi anghyfreithlon i’w dilynwyr Instagram.

Y newyddion da yw y gallwch chi ddiogelu eich hun rhag y math hwn o drosedd ariannol.

Yr unig bobl sy’n cael eu caniatáu i roi cyngor ariannol rheoledig yw cynghorwyr ariannol cymwys sydd wedi’u hawdurdodi i wneud hynny ac wedi’u rheoleiddio gan yr FCA. Rhaid i gynghorydd rheoledig ystyried eich amgylchiadau ariannol llawn a gweithredu er eich budd gorau wrth eich helpu i wneud penderfyniad ariannol. Yn bwysig, gallwch wneud cwyn ffurfiol os ydych chi’n credu bod cyngor wedi cael ei gam-werthu i chi.

Ni fydd dylanwadwyr ariannol anghyfreithlon yn cael eu rheoleiddio na’u hawdurdodi gan yr FCA – ffordd hawdd i weld yw y bydd cynghorwyr rheoledig yn ymddangos ar y FCA Firm CheckerYn agor mewn ffenestr newydd neu’r Gofrestr Gwasanaethau AriannolYn agor mewn ffenestr newydd Hefyd, bydd cynghorydd ariannol cyfreithlon yn glir ac yn onest am eu cymwysterau ac yn dweud wrthych eu bod yn cael eu rheoleiddio felly os nad yw’r dylanwadwr yn ymddwyn yn agored,  byddwch yn ofalus.

Baneri coch eraill - gall dylanwadwyr ariannol anghyfreithlon:

• addo enillion gwarantedig neu uchel iawn mewn cyfnod byr o amser
• rhoi ymdeimlad o frys – mae angen i chi ‘weithredu nawr cyn i chi golli allan’
• hyrwyddo cyfleoedd buddsoddi anhysbys neu ‘unigryw’
• peidio â datgelu’n glir pryd maen nhw’n gwneud arian allan o gynnwys taledig neu noddedig (rhaid i hyrwyddiadau ariannol ar gyfryngau cymdeithasol ddilyn rheolau llym iawn)
• awgrymu strategaethau ariannol cymhleth (fel cryptoarian) heb esbonio’r risgiau.

Ond nid dim ond dylanwadwyr arian crypto sy’n hyrwyddo - mae rhai sgamiau yn cynnwys ‘cyfleoedd buddsoddi’ ffug mwy traddodiadol.

• Cyn i chi beryglu’ch arian gyda chyngor heb ei reoleiddio, mae yna ffynonellau dibynadwy i helpu. I gadw’n ddiogel rhag dylanwadwyr ariannol anghyfreithlon:
• edrychwch ar yr FCA Firm CheckerYn agor mewn ffenestr newydd a’r Gofrestr Gwasanaethau AriannolYn agor mewn ffenestr newydd i weld a yw person neu gwmni wedi’i awdurdodi i roi cyngor
• gwiriwch y Rhestr Rhybuddion FCAYn agor mewn ffenestr newydd cyn buddsoddi
• ymweld â safle InvestSmart yr FCAYn agor mewn ffenestr newydd i ddysgu mwy am fuddsoddiadau a risg, a defnyddio offer fel y rhestr wirio honYn agor mewn ffenestr newydd

Cofiwch, mae addewidion o enillion gwarantedig neu uchel iawn fel arfer yn rhy dda i fod yn wir. Os ydych chi’n mynd i fuddsoddi, rydych chi’n cymryd risg - ac nid yw unrhyw un sy'n honni fel arall yn onest.

Felly, yn hytrach na dibynnu ar gyngor cyfryngau cymdeithasol heb ei wirio, defnyddiwch HelpwrArian am arweiniad diduedd, am ddim sy’n cael ei gefnogi gan y llywodraeth. Rydyn ni yma i helpu gyda’r camau y gallwch eu cymryd i fuddsoddi yn hyderus fel eich bod chi’n cael eich grymuso i wneud penderfyniadau gwybodus.

Er ein bod yn cynnig arweiniad, wrth wneud penderfyniadau ariannol pwysig gallwch gael cyngor proffesiynol a reolir gan yr FCA.  Gallwch ddod o hyd i  gynhorydd ariannol wedi’i reoli gan yr FCA yn ein canllaw ar  Ymgynghorwyr ariannol.