Pensiynau SSAS: cynlluniau hunan-weinyddu bach wedi’u hesbonio

Mae cynllun pensiwn hunan-weinyddu bach (SSAS) yn opsiwn os ydych yn rhedeg cwmni neu bartneriaeth gyfyngedig. Mae'r cynlluniau hyn fel arfer yn caniatáu i hyd at 11 o bobl ymuno.

Mae angen i chi fod yn gyfarwyddwr cwmni i sefydlu SSAS, fel arfer gyda chymorth ymgynghorydd ariannol rheoledig. Yna gallwch benderfynu pwy all ymuno, gan gynnwys gweithwyr eraill ac aelodau o'r teulu.

Aelodau SSAS hefyd fel arfer yw ei ymddiriedolwyr, sy'n golygu eu bod yn gyfrifol ar y cyd am ei redeg. Mae hyn yn aml yn cynnwys penderfynu ble mae'r arian pensiwn yn cael ei fuddsoddi, gan fod y dewis o fuddsoddiadau fel arfer yn llawer ehangach na chynlluniau eraill.

Math o bensiwn cyfraniadau wedi’u diffinio yw SSAS. Mae hyn yn golygu bod y swm y bydd yn ei dalu i chi pan fyddwch yn hŷn yn dibynnu ar:  

• faint sy'n cael ei dalu i mewn

• sut mae'r arian a fuddsoddwyd yn perfformio

• y taliadau y byddwch yn eu talu

• sut a phryd rydych chi'n dewis cymryd yr arian.

Fel arfer, bydd y cwmni'n gwneud taliadau rheolaidd neu achlysurol i mewn i'r gronfa bensiwn SSAS dros amser. Gallant hefyd ddidynnu'r cyfraniadau hyn yn erbyn eu helw i arbed arian ar dreth (yn amodol ar rai amodau).

Gall gweithwyr ddewis rhoi arian i mewn i'r SSAS, ond nid oes rhaid iddynt. Gellir hefyd symud arian sydd mewn pensiynau presennol yn groes, cyhyd â bod yr SSAS yn derbyn trosglwyddiadau.

Yn dibynnu ar sut mae'r SSAS wedi'i sefydlu, bydd aelodau naill ai'n berchen ar gronfa unigol neu'n gymwys i gael canran o'r gronfa gyfan.

Os yw aelodau'n gadael y cwmni cyn ymddeol, fel arfer gellir gadael arian yn yr SSAS neu ei drosglwyddo i gynllun pensiwn gwahanol. Darganfyddwch fwy yn ein canllaw am drosglwyddo eich pensiwn cyfraniadau wedi’u diffinio.  

Y cynharaf y gallwch gael mynediad i'ch pensiwn fel arfer yw 55 oed (57 ar ôl Ebrill 2028), ond mae llawer o bobl yn cadw'r arian a fuddsoddwyd nes eu bod yn hŷn a bod ei angen arnynt.

Pan fyddwch yn dymuno cymryd arian o’r SSAS, gallech wneud y canlynol:

• Cymryd hyd at 25% fel cyfandaliad di-dreth a naill ai:

  • gymryd y gweddill pan fydd ei angen arnoch fel incwm hyblyg (tynnu i lawr)
  • troi'r gweddill yn incwm gwarantedig (blwydd-dal) neu
  • sefydlu 'pensiwn cynllun' gyda'r gweddill, sydd fel blwydd-dal a delir gan y cynllun, nid cwmni yswiriant.

• Cymryd yr holl arian fel un neu fwy o gyfandaliadau (mae'r 25% cyntaf fel arfer yn ddi-dreth).

Bydd rheolau cynllun SSAS yn nodi pa opsiynau sydd ar gael i aelodau.

Am fwy o wybodaeth, gweler ein canllaw am eich Opsiynau ar gyfer defnyddio eich cronfa bensiwn cyfraniadau wedi’u diffinio.

Os ydych chi'n 50 oed neu'n hŷn, gallwch hefyd gael apwyntiad Pension Wise am ddim i ddeall eich holl opsiynau i gymryd eich pensiwn SSAS. 

Prif fantais SSAS dros fathau eraill o gynlluniau pensiwn yw'r ystod o opsiynau buddsoddi sydd ar gael i'r ymddiriedolwyr.

Gallai hyn gynnwys y gallu i ddefnyddio ychydig o'r arian sydd yn eich SSAS i:

• brynu eiddo eich busnes, fel bod eich taliadau rhent yn mynd yn ôl i'ch SSAS (gall y cynllun hefyd fenthyg arian i ariannu'r pryniant gyda morgais)

• prynu cyfranddaliadau eich cwmni, fel y gallwch ddefnyddio'r arian i redeg eich busnes 

• benthyca arian i'ch busnes.

Cofiwch, fel unrhyw fuddsoddiadau, nid yw twf yn y dyfodol byth yn cael ei warantu. Felly, mae risg bob amser y gallech gael llai yn ôl nag yr ydych yn ei dalu i'ch pensiwn.

Os ydych chi'n ystyried SSAS, mae'n syniad da siarad â chynghorydd ariannol rheoledig fel y gallwch ddeall ai dyma'r opsiwn iawn i chi a'ch busnes. 

Gallant hefyd eich helpu i ddod o hyd i ddarparwr SSAS addas. Yn aml cwmnïau yswiriant a darparwyr pensiwn yw'r rhain.

I ddod o hyd i ddarparwr SSAS ar eich pen eich hun, gallwch chwilio cyfeiriadur AMPSYn agor mewn ffenestr newydd (Association of Member-Directed Pension Schemes) ar gyfer 'SSAS administrators' ac ‘SSAS professional trustees'.  

Fel arfer, bydd angen i chi gofrestru:

• cynllun SSAS gyda CThEFYn agor mewn ffenestr newydd ac 

• ymddiriedolwyr SSAS gyda'r Rheoleiddiwr Pensiynau (TPR)Yn agor mewn ffenestr newydd

Mae yna lawer o gyfleoedd buddsoddi ffug wedi'u cynllunio i ddwyn eich arian pensiwn. Maent yn aml yn gwneud hyn trwy addo enillion uchel iawn neu ddefnyddio brandio gan gwmnïau go iawn.

Gan nad yw pensiynau SSAS yn cael eu rheoleiddio gan yr Awdurdod Ymddygiad Ariannol (FCA), bydd sgamwyr yn aml yn eu defnyddio i gael mynediad at fuddsoddiadau sgam.

Peidiwch byth ag ymuno â chynllun os nad oes gennych unrhyw berthynas â'r cyflogwr, neu os ydych yn teimlo dan unrhyw bwysau i wneud hynny. Efallai y bydd sgamwyr yn ceisio eich annog i sefydlu dolen gyflogaeth i chi ymuno â hi - twyll yw hwn.